1Kempen.nl

Onder de naam Netbewuste Wijk Leenderstrijp wil het dorp duurzaamheid en meer grip op het eigen energiegebruik combineren. Het doel is om opwek, opslag en verbruik zo op elkaar af te stemmen dat het overbelaste regionale net zo min mogelijk wordt belast.

De initiatiefnemers, waaronder de kernraad, gemeente Heeze-Leende en bewoners, zoeken een haalbare aanpak met bouwstenen als duurzame opwek, energiebesparing, opslag en slimme sturing.

Wethouder Maaike van Breugel:  “De kernraad en de inwoners willen van Leenderstrijp een netbewuste wijk maken. Een prachtig burgerinitiatief, waarbij we onderzoeken hoe lokaal opgewekte energie ook echt lokaal gebruikt kan worden. Zo vermindert de afhankelijkheid van het stroomnet. Dit is echt een project waar ik nu al energie van krijg.” 

Het project startte officieel in november 2024, na een bewonerspeiling in 2023. Fase 1 (initiatie en verkenning) en fase 2 (technische analyse) zijn inmiddels afgerond, waarbij technische haalbaarheid van duurzame oplossingen binnen het dorp is onderzocht.

Leenderstrijp staat met het project niet alleen. Het dorp fungeert als zogeheten ‘spiegellocatie’ binnen het landelijke Joule4Joule-programma, dat lokale initiatieven voor energiezelfvoorziening ondersteunt. De koppeling aan dit programma biedt Leenderstrijp toegang tot kennis en data uit andere delen van het land en stelt het dorp in staat eigen ervaringen terug te koppelen aan een breder netwerk.

Toch is het pad naar een netbewuste wijk niet zonder hindernissen. Uit de eerste analyses blijkt dat de energievraag in Leenderstrijp relatief hoog ligt, en dat met name het verduurzamen van oude, slecht geïsoleerde boerderijen technisch en financieel een uitdaging vormt. Energiecoöperatie Opgewekt Heeze-Leende wijst daarbij op de moeilijkheid van langdurige energieopslag, bijvoorbeeld van zomer naar winter, iets wat essentieel is voor echte zelfvoorziening.

De gemeente noemt de combinatie van technische mogelijkheden en financiële haalbaarheid als belangrijke bottleneck. De kernraad en werkgroep Energie benadrukken dat het volledige financiële plaatje – wie betaalt wat, en wat levert het op – helder moet zijn voordat vervolgstappen mogelijk zijn.

Minstens zo belangrijk zijn de sociale vraagstukken. Draagvlak onder bewoners wordt als cruciale factor gezien voor het slagen van het project. Netbeheerder Enexis wijst op het belang van gedragsverandering. De vraag is niet alleen of mensen bereid zijn te investeren in isolatie of zich aan te sluiten op een warmtenet, maar ook of zij bereid zijn om hun eigen belang ondergeschikt te maken aan een gezamenlijke oplossing voor het dorp.

De gemeente benadrukt dat het proces van participatie even belangrijk is als het uiteindelijke resultaat. Na de komende omgevings- en financiële analyse volgt een beslissing over de haalbaarheid en opschaalbaarheid van de aanpak, die als voorbeeld kan dienen voor andere dorpen binnen de gemeente.

Wat begon als een gesprek over zonnepanelen en isolatie, groeit zo uit tot een concreet voorbeeld van lokale samenwerking in de energietransitie.